Dergi adı: Türktarım Yılı:2003 Sayısı:150 Sayfa sayısı:68-69

Read Time:6 Minute, 6 Second

Dergi adı: Türktarım Yılı:2003 Sayısı:150 Sayfa sayısı:68-69

Net’te Tarım

Türkiye’de internet 10 yaşında!

saydam, katılımcı yönetim: e-deulet
İNTERNET YAŞAMDIR

İnternetin Türkiye’ye gelişinin 10. yıl dönümünde Türkiye İnternetini büyütmek, yeni projeler başlatmak, interneti geniş kitlelere tanıtmak, yaymak, toplumun gündemine İnterneti yerleştirmek, ve Türkiye İnternetine ivme verecek etkinliklerin yapılması amacıyla 7-20 Nisan tarihleri İnternet Kurulu tarafından İnternet Haftası olarak ilan edilmiştir.

İnternet fikrinin temellerini 1962 yılında J.C.R. Licklider’in Amerikan’ın en büyük üniversitelerinden biri olan Massachusetts Institute of Technology’de (MİT) tartışmaya açtığı “Galaktik Ağ” kavramında bulabiliriz. Licklider, bu kavramla küresel olarak bağlanmış bir sistemde isteyen herkesin herhangi bir yerden veri ve programlara erişebilmesini ifade etmişti. MIT’de araştırmacı olarak çalışan Lawrence Roberts ile Thomas Merrill, bilgisayarların ilk kez birbiri ile ‘konuşmasını’ ise 1965 yılında gerçekleştirdi. ARPANET çerçevesinde ilk bağlantı 1969 yılında dört merkezle yapıldı ve ana bilgisayarlar arası bağlantılar ile internetin ilk şekli ortaya çıktı. ARPANET’İ oluşturan ilk dört merkez; University of California at Los Angeles (UÇLA), Stanford Research Institute (SRİ), University of Utah ve son olarak üniversity of California at Santa Barbara (UCSB) idi. Bu noktadan sonra kısa bir süre içinde birçok merkezdeki bilgisayarlar ARPANET ağına bağlandı. 1981’de ağa bağlı bilgisayar sayısı 213 iken, 1986’da bu sayı 5000’lere ulaştı. ABD’de 1990’lara kadar devlet desteğinde gelişen internet omurgası 1995’lerde tamamen özelleştirildi ve özel işleticilere devredildi.

Ülkemizde bilgisayar ağları ve internet serüveni, ABD’den tam 25 yıl sonra başlamıştır. Genel amaçlı geniş bilgisayar ağları ilk olarak 1986’da üniversitelerin önderliğinde kurulan TÜVAKA (Türkiye Üniversiteler ve Araştırma Kurumları Ağı) ile kurulmuştur. 1990’lı yılların başlarında ODTÜ ve TÜBİTAK’ın ortaklaşa yürüttükleri çalışmalar sonuç vermiş, 1992 yılından itibaren de Tütkiye’nin internet bağlantısı konusunda büyük aşamalar kaydedilerek internetin ilk adımları atılmıştır. 12 Nisan 1993’te TÜBİTBAK ile ABD arasında 64 Kb/s’lik bir hızla uluslar arası internet bağlantısı gerçekleştirilmiştir. Bu tarihten itibaren ODTÜ ve TÜBİTAK gerekli altyapı ve örgütlenme çalışmalarını, ulaştırma Bakanlığı ve Türk Telekom da internetin altyapısını oluşturmuş, özel sektörde özellikle ISS ve ISP hizmetlerinin de yaygınlaşmasına temel teşkil etmişlerdir.

İlk kez gerçekleştirilen uluslar arası internet bağlantısının üzerinden bugün tam 10 yıl geçti. Bugün geldiğimiz noktadan geriye dönüp başlangıç günlerine baktığımızda ve o günlerle kıyasladığımızda ciddi mesafeler alınmış. Ancak bu teknolojinin kullanıldığı diğer ülkelerle kıyaslandığında ise, gelinen nokta ile olmamız gereken nokta arasında hala çok fark olduğu görülmekte. Bir yanda 1960’larda interneti icat eden ABD’nin yanında; ondan senelerce sonra bu teknolojiden haberdar olmamız, bilgi birikimimizin yeterli olmaması, bırakın bu teknolojileri üretiyor olmayı, deneyim kazanma ve internet teknolojilerini kullanmamızı bu kadar geciktirdi.

Türkiye’nin önünde internetin kullanımı ve yaygınlaştırılması konularında hala büyük sorunlar ve engeller bulunmaktadır. Ülkemizde her yüz kişiden ancak dördü kişisel kullanım amaçlı bilgisayara sahiptir. Evinde bilgisayar bulunan bu dört kişiden de üçü düzenli olarak internet kullanmaktadır. Avrupa Birliği ülkelerinde kişisel kullanım amaçlı bilgisayar sahibi olanlar nüfusun %33’ünü oluşturmaktadır ve AB nüfusunun %48’i düzenli olarak internet kullanmaktadır. Aday ülkelerde ise bu değerler ortalama olarak %15’ler civarındadır. Devletin hala e-dönüşüm projelerini tamamlayamamış olması, altyapının hala özel sektör elinde olmaması ve devletin hantallaşmış yapıları içerisinde ihtiyaca cevap verememesi, özel sektör ya da devlet kurumlarının bilişim AR-GE’sine yeterli desteği ve kaynağı sağlamaması veya sağlayamıyor olması, bilişim teknolojileri eğitiminin yeterince verilemiyor olması, ülkemizde bilgisayar sahibi olmanın ekonomik nedenlerle güç olması ülkemiz internetinin önünü tıkayan en büyük engeller arasında yer almaktadır. Bu sebeplerin yanında ülkemizin en büyük çıkmazı ise, internetteki Türkçe içeriğin çok düşük oranlarda olmasıdır. Dünyada internetteki bilgi içeriğinin %35’i İngilizce’dir. Türkçe’nin ise içerikteki payı binde 1. Ayrıca bu Türkçe içeriğin büyük bir kısmı da kullanılabilecek doğru bilgiyi içermemektedir. Portal sitelerde sürekli gördüğümüz acı tablo şöyle ki; en çok ziyaret edilen siteler, bilgi siteleri yerine gayri ahlaki, gayri edebi ve bilgiden uzak sitelerdir. Ülkemizde .tr alan adı uzantısıyla kaydettirilen alan adı sayısı 40 bin civarındadır. Bunun yaklaşık 30 binini ticari isim kayıtları oluşturmakta ve dolayısıyla da içerikten ziyade firma tanıtımına yönelik sayfalar içermektedir.

Ülkemiz tarımsal bilişimi de, daha önceki yazılarımızda da belirttiğimiz gibi, özellikle yeterli ve doğru bilgi içeriği konusunda oldukça yetersizdir. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı web sitesi, diğer bazı kurum siteleri, üniversitelerin web siteleri, sivil toplum kuruluşlarına ait siteler, özel sektörce desteklenen bilgi siteleri veya firmaların kendi siteleri içerisinden sağladığı içerik ve az da olsa amatör kullanıcılar tarafından oluşturulan bilgi siteleri internetteki tarımsal bilgi içeriğini oluşturmaktadır. İçeriğin geliştirilmesi konusunda özellikle Bakanlığın ve üniversitelerin geliştirilecek projelere destek sağlaması gereklidir.
İnternet tarihindeki bu uzun yolculuğun ardından ülkemiz tarımsal bilişimine önemli bir oranda içerik sağlayan tarımsal bilgi sitelerinden bazılarını tanıtacağız.

“Türk Tarımının Netteki Adresi”
http://www.tarim.gen.tr
Ülkemiz tarım sektörüne internet üzerinden Türkçe içerik sağlamak amacıyla hazırlanmış olan www.tarim.gen.tr. dinamik içeriğiyle 2002 yılından itibaren tarımsal bilişim camiasının hizmetine sunulmuştur. Temel amaç olarak, internet üzerinde geniş bir paylaşım ortamı oluşturulması ve tarım camiasında çalışan ve bilgi üreten her internet kullanıcısının bu bilgi ve belgelerini diğer üye ve kullanıcılar ile bu ortamda paylaşmalarını sağlamaktır. Dinamik içeriğe sahip olması, halihazırda 650 civarındaki üyenin siteye bilgi ve içerik aktarması, site içeriğinin
sürekli genişlemesini ve güncel bir içeriğe sahip olmasını sağlamaktadır. Üyeler ve ziyaretçiler siteye haber, link, ilan ekleyebilmekte, dosyalarını paylaşabilmekte, forumda tartışmalara katılabilmekte ve makalelerini yayınlayabilmektedir. Günlük ortalama olarak 500-1000 kişinin ziyaret ettiği site üzerinden sürekli olarak güncel tarım haberleri kullanıcıya sunulmaktadır. Oluşturulan Türkçe içerikli tarımsal link listesinde kayıtlı link sayısı 375’dir. Tarımsal içerikli 30 e-kitap ile dosya arşivi, 45 makale ile makale bankası, tarımsal mevzuat, ilan servisi halihazırda kullanılan servislerdir. Resim arşivinde içerik oluşturma çalışmaları devam etmektedir. Ayrıca düzenlenen anketlerle ve sürekli tartışmaya açık olan forum ile tarım camiasının nabzı tutulmakta, yaşanan güncel problemlere çözümler aranmaktadır. İçerik geliştirme çalışmaları sürdürülmekte olan sitede, daha farklı bilgi kaynaklarının sunulması (çeşit kataloğu, firma kataloğu, üretim katalogları, tarımsal ürün ve girdi Pazar bilgileri vb.) da önümüzdeki yıllar için ortaya konan hedefler arasındadır.

Çiftçinet Tarım Portalı
http://www.ciftcinet.com
Türkiye’nin ilk özel sektör destekli, geniş bilgi ve içeriğe sahip tarımsal bilgi sitesidir. Üreticiler, birlikler, kooperatifiler, devlet teşekkülleri, bankalar, leasing kuruluşları, dış ticaret firmaları, tarım, gübre, ilaç üreticileri, gıda, tohum, paketleme ve tarımsal mekanizasyon şirketleri başta olmak üzere tarım kesimini oluşturan tüm kişi ve kurumların ürün ve hizmetlerinin tanıtımında, sorunlarının tartışılması ve aktarılmasında danışmanlık hizmetlerinde Çiftçinet etkin bir yayın olmak amacı doğrultusunda hazırlanmıştır. Özel sektör destekli oluşu sebebiyle, sektörle ilgili güncel haberleri ve yeni gelişmeleri internet kullanıcısına aktarabilmektedir. Düzenlenen anketler ile sektörün nabzı tutulmakta, link sayfaları ve sektörel makaleler ile geniş bir bilgi birikimi sağlamaktadır.

Çiftliğim
http://www.ciftligim.com
Türkoğlu Çiftliği tarafından desteklenen, amatör bir girişimle ancak tamamıyla profesyonel bir içeriğe ve bilgi yönetimine sahip bir site. 200’ü aşkın makale ile “Öğrenelim” bölümü, 400 civarında ilan ile “Pazardan” bölümü, anket, forum, “Veterinere Sor” adlı on-line bilgi hattı ve tarımsal ürün ve girdi fiyatlarının kayan bant şeklinde güncel olarak sürekli kullanıcıya aktarıldığı “Tarım Bilgi Bandı” sitede özellikle dikkati çekmektedir.

Bilgi Paylaşım Sitesi
http://www.ziraatci.com
İnternet ortamında sektör çalışanlarının ihtiyaçlarına cevap verebilecek teknik ve mesleki bilgi içeriğine katkı sağlamayı amaçlayan sitede, ziyaretçiler pek çok bölüme aktif olarak katılabilmekte ve site içeriği daha çok ziyaretçilerin katkılarıyla oluşmaktadır. Tarım camiasında amatör girişimle profesyonel bir mesleki içerik sağlamanın en güzel örneği bu site ile sergilenmektedir. Site, ziyaretçilerin uzmanlık alanlarında bilgi sunmak amacıyla kendilerine ait sayfa açabilecekleri “Editör” bölümünün yanı sıra, “Tarım Haberleri”, “Tarım Siteleri”, “Yetiştirici Bilgileri”, “Çiftçi Mektupları” bölümlerinden oluşmaktadır. Ayrıca Ödüllü Test bölümünde tarımsal içerikli interaktif bir test bulunmakta ve teste katılıp doğru cevap veren ziyaretçiler her 15 günde bir yapılan çekilişlerle ödüllendirilmektedir.

KAYNAKLAR
http://dns.metu.edu.tr
http://www.internethaftasi.org.tr
http://www.ozdemir.nom.tr